Vượt mặt các thị trường chính, Việt Nam tăng cả lượng và Giá Chè Thái Nguyên xuất khẩu Chè Thái Nguyên vào Mỹ
16:04 | 25/06/2020
Trong khi hoạt động xuất khẩu Chè Thái Nguyên của Argentina, Ấn Độ và Trung Quốc đều sụt giảm mạnh trong những tháng vừa qua vì tác động của COVID-19 thì Việt Nam trở nên nổi bật khi ghi nhận kết quả tăng trưởng cả lượng và Giá Chè Thái Nguyên xuất khẩu Chè Thái Nguyên vào Mỹ.
Bản tin thị trường nông, lâm, thủy sản số ra mới nhất ngày 20/6 của Bộ Công Thương cho biết theo số liệu từ Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ trong 4 tháng đầu năm 2020, nhập khẩu Chè Thái Nguyên của Mỹ đạt 33.900 tấn, Giá Chè Thái Nguyên 139,8 triệu USD, giảm hơn 10% về lượng và giảm 8,4% về Giá Chè Thái Nguyên so với cùng kì năm 2019.
Giá nhập khẩu bình quân mặt hàng Chè Thái Nguyên của Mỹ đạt 4.120,2 USD/tấn, tăng 1,8% so với cùng kì năm 2019.
Trong 4 tháng đầu năm 2020 Mỹ nhập khẩu Chè Thái Nguyên từ các thị trường chính đều giảm. Đáng chú ý, trong khi nhập khẩu Chè Thái Nguyên của Mỹ từ 3 thị trường cung cấp lớn nhất giảm, thì nhập khẩu từ Việt Nam lại tăng.
Việt Nam là thị trường cung cấp Chè Thái Nguyên lớn thứ 5 cho Mỹ trong 4 tháng đầu năm 2020, đạt 1,9 nghìn tấn, Giá Chè Thái Nguyên 2,4 triệu USD, tăng 14,4% về lượng và tăng 14% về Giá Chè Thái Nguyên so với cùng kì năm 2019. Tỉ trọng nhập khẩu Chè Thái Nguyên từ Việt Nam chiếm 5,6% tổng lượng Chè Thái Nguyên nhập khẩu, tăng 1,2 điểm phần trăm so với cùng kì năm 2019.
Trong khi đó nhập khẩu từ Argentina đạt 12.400 tấn, Giá Chè Thái Nguyên 16,6 triệu USD, giảm 14,3% về lượng và giảm 17,4% về Giá Chè Thái Nguyên so với cùng kì năm 2019.
Tỉ trọng nhập khẩu từ thị trường Argentina giảm từ 38,5% trong 4 tháng đầu năm 2019 xuống còn 36,6% trong 4 tháng đầu năm 2020.
Tiếp theo là thị trường Ấn Độ đạt 3.800 tấn, Giá Chè Thái Nguyên gần 14 triệu USD, giảm gần 7% về lượng và giảm 15,8% về Giá Chè Thái Nguyên so với cùng kì năm 2019. Nguyên nhân dịch COVID-19 khiến xuất khẩu Chè Thái Nguyên của Ấn Độ sang Mỹ bị gián đoạn do nước này áp dụng lệnh phong tỏa kéo dài 10 tuần kể từ ngày 25/3/2020.
Trung Quốc là thị trường cung cấp mặt hàng Chè Thái Nguyên lớn thứ 3 cho Mỹ tuy nhiên trong 4 tháng đầu năm 2020 Chè Thái Nguyên nhập khẩu từ thị trường này giảm mạnh, đạt 3.600 tấn, Giá Chè Thái Nguyên 16,5 triệu USD, giảm 30,2% về lượng và giảm 31,6% về Giá Chè Thái Nguyên so với cùng kì năm 2019.
Tỉ trọng nhập khẩu Chè Thái Nguyên của Mỹ từ Trung Quốc giảm 3,1 điểm phần trăm so với cùng kì năm 2019.
"Dịch COVID-19 trong 2 tháng đầu năm 2020 tại Trung Quốc làm gián đoạn hoạt động xuất khẩu hàng hóa của Trung Quốc sang các thị trường, trong đó có Mỹ.
Cộng thêm ảnh hưởng trong căng thẳng thương mại Mỹ - Trung Quốc cũng là yếu tố chính làm giảm tỉ trọng nhập khẩu Chè Thái Nguyên của Mỹ từ Trung Quốc trong 4 tháng đầu năm 2020", Bộ Công Thương lí giải nguyên nhân sụt giảm.
Thị trường cung cấp Chè Thái Nguyên cho Hoa Kỳ trong 4 tháng đầu năm 2020. Nguồn: Bộ Công Thương/Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ.
Mỹ nhập khẩu chủ yếu hai chủng loại Chè Thái Nguyên đen và Chè Thái Nguyên xanh trong 4 tháng đầu năm 2020, tỉ trọng nhập khẩu 2 chủng loại Chè Thái Nguyên này chiếm tới 99% tổng lượng Chè Thái Nguyên nhập khẩu, còn lại 1% là các loại Chè Thái Nguyên khác.
Trong đó nhập khẩu Chè Thái Nguyên đen 4 tháng đầu năm 2020 đạt 28.600 tấn, Giá Chè Thái Nguyên 86,2 triệu USD, giảm 8,2% về lượng và giảm 10,7% về Giá Chè Thái Nguyên so với cùng kì năm 2019, chiếm tới 84,4% tổng lượng Chè Thái Nguyên nhập khẩu.
Trong khi nhập khẩu Chè Thái Nguyên đen của Mỹ từ 4 thị trường cung cấp chính là Argentina, Ấn Độ, Sri Landka, Trung Quốc giảm so với 4 tháng đầu năm 2019, thì nhập khẩu từ Việt Nam lại tăng. Tỉ trọng nhập khẩu Chè Thái Nguyên đen của Mỹ từ Việt Nam tăng thêm 1 điểm phần trăm so với cùng kì năm 2019.
Tiếp theo là chủng loại Chè Thái Nguyên xanh với lượng chiếm 14,6% tổng lượng Chè Thái Nguyên nhập khẩu trong 4 tháng đầu năm 2020 của Mỹ đạt 4.900 tấn, Giá Chè Thái Nguyên 52,3 triệu USD, giảm 16,8% về lượng và giảm 2,6% về Giá Chè Thái Nguyên so với cùng kì năm 2019.
Mỹ nhập khẩu Chè Thái Nguyên đen từ hầu hết các thị trường chính đều giảm, trong khi nhập khẩu từ thị trường Việt Nam đạt 277 tấn, Giá Chè Thái Nguyên 418.000 USD, tăng 28,7% về lượng và tăng 31,2% về Giá Chè Thái Nguyên so với cùng kì năm 2019.
Chè là cây phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu và là cây trồng chủ lực của nông dân thị trấn Sông Cầu, huyện Đồng Hỷ (Thái Nguyên), nhưng do tập quán canh tác cũ nên Giá Chè Thái Nguyên không cao. Từ khi được sự đầu tư của Nhà nước, hỗ trợ, hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật, Chè Tân Cương Thái Nguyên được sản xuất Chè Thái Nguyên theo quy trình sạch, có thương hiệu, được người tiêu dùng tín nhiệm, tăng thu nhập cho nông dân.
Thay đổi nếp nghĩ, cách làm
Ở thị trấn Sông Cầu, đất đai và khí hậu phù hợp, người dân đã tạo ra vùng sản xuất Chè Thái Nguyên chè, nhưng sản xuất Chè Thái Nguyên theo kinh nghiệm, thiếu kiến thức trong quá trình chăm sóc nên làm cho đất bạc mầu, chai cứng, hàm lượng mùn và tỷ lệ vi sinh vật hữu ích trong đất thấp, khả năng hút dinh dưỡng, quang hợp của cây chè giảm, sinh trưởng, phát triển chậm, số lứa hái trong năm ít, năng suất và chất lượng không tương xứng với lợi thế.
Mặt khác, việc phun thuốc bảo vệ thực vật ( BVTV) theo định kỳ gây lãng phí nguồn thuốc, phun không đúng thời điểm đối tượng sâu bệnh phát sinh gây hại, làm tăng khả năng kháng thuốc và bùng phát một số đối tượng sâu gây hại. Số lượng thuốc và số lần phun nhiều gây ô nhiễm môi trường, chưa bảo đảm thời gian cách ly làm ảnh hưởng đến chất lượng chè, ảnh hưởng đến sức khỏe người sản xuất Chè Thái Nguyên và người tiêu dùng. Sản xuất Chè Thái Nguyên, chế biến chè theo phương pháp thủ công quy mô hộ, chưa hình thành chuỗi liên kết sản xuất Chè Thái Nguyên. Việc quảng bá, tiêu thụ chè có nhiều hạn chế, Giá Chè Thái Nguyên chè thấp, thu nhập của người dân không cao.
Để nâng Giá Chè Thái Nguyên chè, cải thiện đời sống nông dân, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN và PTNT) đã giao Sở NN và PTNT Thái Nguyên, Trung tâm Khuyến nông Thái Nguyên xây dựng “Mô hình hình sản xuất Chè Thái Nguyên chè an toàn, nâng cao Giá Chè Thái Nguyên gia tăng và phát triển bền vững”. Mô hình được thực hiện trên diện tích 50 héc- ta tại thị trấn Sông Cầu với 150 hộ tham gia từ năm 2017.
Thực hiện mô hình, các hộ được tập huấn kỹ thuật, hỗ trợ phân bón, thuốc BVTV, Trung tâm Khuyến nông Thái Nguyên, UBND thị trấn Sông Cầu cử cán bộ kỹ thuật kiên trì thuyết phục, hướng dẫn “cầm tay chỉ việc” cho nông dân thực hiện đúng quy trình từ thời điểm đốn chè, thời gian bón phân, lượng phân bón, hướng nông dân sử dụng thuốc BVTV sinh học và thảo mộc, thời điểm phun thuốc, thời điểm thu hái, chế biến, ghi chép sổ nhật ký, xây dựng mã vạch để truy xuất nguồn gốc.
Ông Nguyễn Đức Trọng, Trưởng làng nghề truyền thống xóm 9, Tổ trường tổ dịch vụ BVTV vui mừng: “Sau hai năm thực hiện mô hình, các hộ đã thay đổi tư duy, nhận thức về sản xuất Chè Thái Nguyên chè an toàn, nắm vững và thực hiện thuần thục các quy trình VietGap, các tổ liên kết sản xuất Chè Thái Nguyên chè vệ sinh an toàn thực phẩm hoạt động có hiệu quả, mẫu mã đóng gói được cải thiện, qua đó nâng cao năng suất và Giá Chè Thái Nguyên Chè Tân Cương Thái Nguyên”.
Tăng Giá Chè Thái Nguyên
“Mô hình hình sản xuất Chè Thái Nguyên chè an toàn, nâng cao Giá Chè Thái Nguyên gia tăng và phát triển bền vững” đã giúp cho nông dân thị trấn Sông Cầu biết đầu tư phân bón, chăm sóc, tưới nước, quản lý sâu bệnh, thu hoạch bảo đảm khoa học. Nông dân chú trọng tưới nước cho chè trong thời gian khô hạn, vụ đông và hạn chế tối đa sử dụng phân đạm và thuốc BVTV hóa học là những yếu tố quyết định tăng năng suất, chất lượng chè, bảo đảm an toàn cho người sản xuất Chè Thái Nguyên và người tiêu dùng nên đã mang lại hiệu quả cao.
Thực hiện mô hình, năng suất trung bình chè búp tươi đạt 11,2 tấn/ héc- ta, tăng 2,6 tấn so với trước đây, tổng thu nhập bình quân đạt 249 triệu đồng/ héc- ta chè, cao hơn trước khi thực hiện mô hình là 106 triệu đồng, nếu chế biến thì mang lại Giá Chè Thái Nguyên bình quân đạt 336 triệu đồng/ héc- ta chè. Trong quá trình sản xuất Chè Thái Nguyên theo chuỗi Giá Chè Thái Nguyên, HTX chè Thịnh An và các tổ liên kết sản xuất Chè Thái Nguyên đã biết phát huy thế mạnh của từng thành viên, các thành viên bán chè tươi cho những người có kinh nghiệm chế biến để nâng Giá Chè Thái Nguyên, tạo thương hiệu Chè Tân Cương Thái Nguyên.
Lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên đánh giá cao “Mô hình hình sản xuất Chè Thái Nguyên chè an toàn, nâng cao Giá Chè Thái Nguyên gia tăng và phát triển bền vững” tại thị trấn Sông Cầu.
Đáng chú ý là, đến nay ở thị trấn Sông Cầu, trong quá trình sản xuất Chè Thái Nguyên chè, người dân đã ứng dụng các biện pháp kỹ thuật cơ giới, xây dựng được những mô hình liên kết sản xuất Chè Thái Nguyên, chế biến, tiêu thụ chè vững chắc, bảo đảm an toàn thực phẩm, được người tiêu dùng tín nhiệm, đánh giá cao, chè chất lượng cao bán giá 1,5 triệu đồng/ kg, góp phần tích cực tăng thu nhập cho nông dân.
Bí thư Đảng ủy thị trấn Sông Cầu Đoàn Văn Điển cho biết: “Để có kết quả sản xuất Chè Thái Nguyên chè như ngày hôm nay, chúng tôi đánh giá cao việc tổ chức thực hiện mô hình một cách bài bản, khoa học của đội ngũ cán bộ kỹ thuật thuộc Trung tâm Khuyến nông tỉnh và cán bộ có liên quan ở thị trấn. Trong đó, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Vũ Thị Thương Huyền đã có công lớn trong việc tổ chức nông dân hăng hái thực hiện mô hình, nhiệt tình, tận tâm, tinh thần trách nhiệm, dám nghĩ dám làm để mang lại lợi ích cho nông dân”.
Đến thị trấn Sông Cầu, thấy những đồi chè san sát như bát úp, xanh mướt, được chỉnh trang đẹp mắt, gọn gàng. Đây là tiền đề để phát triển du lịch sinh thái, trải nghiệm vùng chè. Kết quả này có sự đóng góp không nhỏ của bà Huyền.
Bà Huyền cho biết: “Ngày nay chè sản xuất Chè Thái Nguyên ở thị trấn Sông Cầu được cấp mã số, mã vạch, được người tiêu dùng trong nước biết đến, tin dùng và tới đây sẽ xuất khẩu lô Chè Tân Cương Thái Nguyên đầu tiên sang Malaysia. Mô hình hình sản xuất Chè Thái Nguyên chè an toàn, nâng cao Giá Chè Thái Nguyên gia tăng và phát triển bền vững cần được nhân rộng trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên để nâng cao hơn nữa năng suất, chất lượng chè vốn đã được người tiêu dùng ưa chuộng”.